Obornik jest jednym z najważniejszych nawozów organicznych stosowanych w uprawie warzyw. Dzięki zawartości substancji organicznej, mikroelementów i bakterii glebowych poprawia strukturę gleby, zwiększa jej pojemność wodną i dostępność składników odżywczych. Wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów obornika, które różnią się składem i zastosowaniem.
Obornik bydlęcy
Jest powszechnie stosowanym nawozem o zrównoważonym składzie. Zawiera azot, fosfor i potas w optymalnych proporcjach, co czyni go odpowiednim dla większości warzyw. Zaleca się jego stosowanie pod warzywa wymagające żyznej gleby, takie jak kapusta, dynia, czy pomidory. Rozkłada się stosunkowo wolno, co zapewnia długotrwałe nawożenie.
Obornik koński
Charakteryzuje się wysoką zawartością azotu i szybkim rozkładem, dzięki czemu jest doskonałym wyborem dla warzyw ciepłolubnych, takich jak pomidory, papryka czy ogórki. Jego właściwości termiczne sprawiają, że często stosuje się go w inspektach i tunelach foliowych, gdzie podnosi temperaturę gleby.
Obornik świński
Zawiera stosunkowo mało substancji organicznej, ale ma wyższe stężenie azotu w formie amonowej, co czyni go szybko działającym nawozem. Może być stosowany pod warzywa kapustne i liściaste, ale ze względu na szybkie uwalnianie składników odżywczych powinien być dokładnie wymieszany z glebą.
Obornik kurzy
Jest najbardziej skoncentrowanym rodzajem obornika, zawiera dużą ilość azotu oraz fosforu, dlatego powinien być stosowany ostrożnie, najlepiej w formie dobrze przekompostowanej. Doskonale nadaje się do nawożenia warzyw korzeniowych i cebulowych, ale w zbyt dużej dawce może powodować przenawożenie i uszkodzenie systemu korzeniowego.
Jak stosować obornik pod warzywa?
Termin aplikacji
Obornik najlepiej stosować jesienią, aby przed wiosennym siewem lub sadzeniem zdążył się rozłożyć i wzbogacić glebę w próchnicę. Wiosenne stosowanie jest możliwe, ale wymaga dobrze przekompostowanego materiału, aby uniknąć nadmiernego uwalniania amoniaku i innych szkodliwych substancji.
Dawki nawożenia
Dawki obornika zależą od jego rodzaju oraz rodzaju uprawianych warzyw. Przyjmuje się następujące wartości:
- Obornik bydlęcy: 30-40 t/ha,
- Obornik koński: 25-35 t/ha,
- Obornik świński: 20-30 t/ha,
- Obornik kurzy: 10-15 t/ha (lub 1-2 kg/m²).
Obornik należy równomiernie rozłożyć na powierzchni pola i przyorać na głębokość 15-20 cm. W przypadku stosowania wiosną zaleca się jego płytkie wymieszanie z glebą.
Które warzywa szczególnie korzystają z obornika?
Nie wszystkie warzywa wymagają takiego samego poziomu nawożenia organicznego. Warzywa można podzielić na trzy grupy pod względem zapotrzebowania na obornik:
Warzywa wymagające dużych dawek obornika
- Kapusta, kalafior, brokuł
- Pomidor, papryka, bakłażan
- Dynia, ogórek, cukinia
Warzywa o umiarkowanym zapotrzebowaniu
- Marchew, pietruszka, seler
- Cebula, czosnek, por
- Sałata, szpinak, burak ćwikłowy
Warzywa wymagające minimalnych ilości obornika
- Fasola, groch, bób (rośliny motylkowe)
- Rzodkiewka
- Ziemniak (zbyt duża ilość azotu może wpłynąć negatywnie na jakość bulw)
Obornik a odczyn gleby
Obornik wpływa również na odczyn gleby. Obornik bydlęcy i koński mają działanie lekko zakwaszające, dlatego w glebach o niskim pH warto równolegle stosować wapnowanie. Obornik kurzy natomiast ma działanie alkalizujące, co może być korzystne w glebach kwaśnych.
Dobór odpowiedniego obornika pod warzywa zależy od jego rodzaju, składu chemicznego oraz wymagań uprawianych roślin. Jesienne nawożenie pozwala na lepsze przygotowanie gleby na sezon wegetacyjny, a przemyślane dawkowanie pozwala uniknąć problemów związanych z przenawożeniem. Regularne stosowanie obornika poprawia strukturę gleby, wspiera życie biologiczne i przyczynia się do uzyskania wysokich plonów o doskonałej jakości.
