Cebula to jedno z najstarszych i najczęściej uprawianych warzyw na świecie. Trudno wyobrazić sobie bez niej kuchnię — od tradycyjnych polskich potraw po dania śródziemnomorskie. Wyróżnia się wiele odmian cebuli, różniących się kolorem, smakiem, okresem dojrzewania i przeznaczeniem. Niektóre nadają się idealnie do długiego przechowywania, inne do szybkiego spożycia lub produkcji szczypioru. Jeśli planujesz uprawę lub chcesz lepiej zrozumieć różnice między poszczególnymi typami, warto wiedzieć, które odmiany cebuli sprawdzają się najlepiej w polskich warunkach.
Która cebula jest najlepsza?
Nie ma jednej, uniwersalnej odpowiedzi na pytanie, która cebula jest najlepsza — wszystko zależy od tego, do czego chcesz ją wykorzystać. Inna odmiana sprawdzi się w kuchni, a inna w przechowywaniu zimowym czy przetwórstwie.
Do najbardziej cenionych odmian w Polsce należą:
- Cebula żółta – najpopularniejsza i najbardziej uniwersalna. Charakteryzuje się ostrym, wyrazistym smakiem. Doskonale nadaje się do smażenia, duszenia i przechowywania. Przykłady odmian to: Hybrydowa Wolska F1, Sochaczewska, Hysam F1, Tęcza F1.
- Cebula czerwona – łagodniejsza, słodsza w smaku, idealna do sałatek, kanapek i dań na zimno. Popularne odmiany to: Red Baron, Carmen, Rossa di Tropea, Brunswick.
- Cebula biała – delikatna, często wykorzystywana w kuchni meksykańskiej i azjatyckiej. Ma cieńszą łuskę i bardziej soczysty miąższ. Dobrze sprawdza się w sosach i marynatach.
- Cebula słodka – odmiany o niskiej zawartości siarki, np. Ailsa Craig lub Exhibition, są doskonałe do spożycia na surowo.
Jeśli szukasz odmiany, która dobrze się przechowuje przez zimę, wybieraj typy średnio późne lub późne, o twardych łuskach. Z kolei w kuchni najlepiej sprawdzają się odmiany o łagodnym, słodkawym smaku i cienkiej skórce.
Warto także zwrócić uwagę na tzw. szalotki (Allium ascalonicum) – to drobniejsze, wydłużone cebulki o subtelnym, lekko orzechowym smaku, które doskonale komponują się z daniami mięsnymi i sosami.
Jaka odmiana dymki jest najlepsza?
Dymka to młoda cebula, którą sadzi się wiosną z gotowych małych cebulek zamiast z nasion. Dzięki temu plon jest wcześniejszy, a ryzyko niepowodzenia uprawy mniejsze. Wybór odpowiedniej odmiany dymki ma ogromne znaczenie dla jakości i trwałości plonu.
Najlepsze odmiany dymki to:
- Stuttgarter Riesen – klasyczna, bardzo popularna odmiana o złocistej łusce i mocnym smaku. Wczesna, plenna i dobrze się przechowuje.
- Herkules F1 – cebula o twardych łuskach, odporna na choroby, szczególnie na mączniaka rzekomego. Świetnie nadaje się do długiego przechowywania.
- Radar – odmiana przystosowana do sadzenia jesiennego (na zimę), daje duże cebule o delikatnym smaku.
- Centurion F1 – cebula o regularnym kształcie, odporna na pękanie i gnicie, dobra zarówno do uprawy wiosennej, jak i jesiennej.
Jeśli zależy Ci na szybkim plonie, wybieraj odmiany wczesne, które dojrzewają w 90–100 dni. Dymki średnio późne i późne mają większe cebule, ale potrzebują więcej czasu na rozwój.
Dla amatorów łagodnego smaku ciekawą opcją jest dymka czerwona, np. odmiana Red Baron – piękna, smaczna i dobrze znosząca przechowywanie.
Warto również pamiętać, że dymka wymaga lekkiej, przepuszczalnej gleby oraz stanowiska słonecznego. Regularne podlewanie i nawożenie organiczne zwiększają plon i jakość cebul.
Jakie są najlepsze odmiany cebuli zimowej?
Cebula zimowa to doskonałe rozwiązanie dla osób, które chcą przyspieszyć wiosenne zbiory. Sadzona jesienią (zazwyczaj w październiku), ukorzenia się przed nadejściem zimy, a wiosną szybko wznawia wzrost.
Najlepsze odmiany cebuli zimowej to:
- Senshyu Yellow – klasyczna odmiana japońska, bardzo odporna na mróz, daje duże, złociste cebule o łagodnym smaku.
- Shakespeare – popularna w Europie Zachodniej, dobrze zimuje w polskich warunkach, ma mocne korzenie i krótki okres wegetacji.
- Radar – uniwersalna, znana z wysokiej odporności na niskie temperatury, daje obfite plony wczesną wiosną.
- Electric – odmiana czerwona o atrakcyjnym kolorze i słodkim smaku, odporna na przemarznięcie i choroby grzybowe.
Odmiany zimowe cebuli są szczególnie cenione przez ogrodników, ponieważ pozwalają na zbiór już w maju lub czerwcu, gdy inne warzywa dopiero zaczynają wegetację.
Przed zimą warto zabezpieczyć rośliny warstwą agrowłókniny lub słomy, szczególnie w rejonach o surowszym klimacie. Cebula zimowa dobrze rośnie na stanowiskach nasłonecznionych, z glebą o pH 6,5–7,0 i dobrym drenażu.
Jakie są odmiany cebuli na szczypior?
Nie każda cebula nadaje się do uprawy na szczypior. W tej roli najlepiej sprawdzają się odmiany, które szybko wytwarzają mocne, soczyste liście, a nie koncentrują się na budowie dużej cebuli.
Najlepsze odmiany na szczypior to:
- Parade – bardzo popularna cebula siedmiolatka o intensywnie zielonych, grubych liściach. Daje plon już po 60 dniach od siewu.
- Bajkal – odmiana o długim, ciemnozielonym szczypiorze i delikatnym smaku, idealna do wczesnych zbiorów.
- Performer – ceniona za silny wzrost i odporność na choroby, daje bujny szczypior nawet po kilkukrotnym cięciu.
- Freddy – odporna na chłody, doskonała do uprawy w tunelach foliowych i na parapetach.
Warto też wspomnieć o cebulce siedmiolatce (Allium fistulosum) – to gatunek wieloletni, który nie tworzy typowej cebuli, ale co roku wypuszcza gęste pędy liściowe. Po ścięciu szybko odrasta, dzięki czemu zapewnia świeży szczypior przez cały sezon.
Dobrze sprawdza się również cebula dymka, wysadzana bardzo gęsto wczesną wiosną – już po kilku tygodniach można ścinać młode liście.
Aby uzyskać aromatyczny i soczysty szczypior, cebula powinna mieć stały dostęp do wody i rosnąć na żyznej, lekko wilgotnej glebie. Nawożenie organiczne, np. kompostem, zwiększa smakowitość i intensywność zieleni.
Szczypior można ścinać kilkakrotnie w ciągu sezonu, a jesienią pozwolić cebulkom odpocząć – wtedy w kolejnym roku odrosną jeszcze silniejsze pędy.
Cebula, niezależnie od odmiany, to warzywo niezwykle wdzięczne w uprawie. Wybierając właściwy typ – od dymki, przez zimową, po szczypiorową – można cieszyć się jej smakiem przez cały rok, a nawet mieć świeże zbiory w środku zimy. Warto poznać różne odmiany cebuli, aby dobrać te najlepiej pasujące do własnego ogrodu, kuchni i planu upraw.
Źródło: www.warsztatogrodnika.pl
