Laurowiśnia (Prunus laurocerasus) to zimozielony krzew z rodziny różowatych (Rosaceae), ceniony w ogrodnictwie za błyszczące, skórzaste liście i wyjątkową odporność na cięcie. W polskich warunkach klimatycznych największą popularność zdobyły dwie odmiany: Novita i Rotundifolia. Mimo że obie pełnią podobne funkcje w aranżacji ogrodu, ich właściwości fizjologiczne i wymagania siedliskowe różnią się na tyle, że wybór odpowiedniego kultivaru powinien być poprzedzony analizą lokalnych warunków oraz planowanego zastosowania.
Charakterystyka ogólna laurowiśni
Laurowiśnia pospolita (Prunus laurocerasus) pochodzi z rejonu Kaukazu i Azji Mniejszej. W ogrodnictwie wykorzystywana jest głównie jako roślina żywopłotowa, soliterowa lub okrywowa. Jej największym atutem są duże, ciemnozielone liście, które utrzymują się na krzewie przez cały rok, zapewniając efektywne osłonięcie przestrzeni również zimą. Krzew ten zakwita wiosną, wydając białe, pachnące kwiaty zebrane w wzniesione grona. Owoce, czarne pestkowce, są dekoracyjne, ale toksyczne dla ludzi.
Laurowiśnia Rotundifolia – właściwości i wymagania
Pokrój i wzrost
Rotundifolia to jedna z najczęściej sadzonych odmian laurowiśni w Europie Środkowej. Charakteryzuje się szybkim wzrostem – rocznie może przyrastać nawet o 40–50 cm, osiągając docelowo wysokość od 3 do 5 m. Pokrój jest wzniesiony, gęsty, o wyraźnym efekcie ekranowania.
Liście
Liście tej odmiany są większe, jaśniejsze i bardziej owalne niż u ‘Novity’. Mają jasnozielony kolor, który może ulegać przebarwieniu w czasie intensywnego nasłonecznienia lub mroźnych wiatrów. Młode przyrosty są bardziej podatne na uszkodzenia mrozowe.
Mrozoodporność
Rotundifolia jest mniej odporna na mróz niż Novita. W surowe zimy może dochodzić do uszkodzeń liści lub całych pędów, zwłaszcza w rejonach wschodniej i północno-wschodniej Polski. Wymaga stanowisk osłoniętych od wiatrów, najlepiej w strefie miejskiej lub w pobliżu budynków.
Zastosowanie
Ze względu na szybki wzrost i efektowny wygląd liści, Rotundifoliaświ etnie sprawdza się w funkcji żywopłotu nieformowanego lub ekranów akustycznych. Może być również stosowana jako element kompozycji naturalistycznych lub parkowych.
Laurowiśnia Novita – cechy i przewagi użytkowe
Pokrój i tempo wzrostu
Novitab to odmiana wyhodowana jako odpowiedź na ograniczoną odporność Rotundifolii. Rośnie nieco wolniej – roczny przyrost wynosi średnio 30–40 cm. Dorasta do 3 m wysokości, ale formowana systematycznie tworzy bardzo zwarte, regularne ściany zieleni.
Liście
Liście Novity są ciemniejsze, grubsze i bardziej błyszczące, co czyni je bardziej odpornymi na zanieczyszczenia powietrza i suszę. Ich skórzasta struktura chroni przed parowaniem, co przekłada się na lepsze funkcjonowanie w suchszych stanowiskach.
Mrozoodporność
To kluczowy atut tej odmiany. Novita cechuje się znaczną odpornością na mrozy – znosi spadki temperatur nawet do -25°C przy zapewnieniu odpowiedniego stanowiska. Doskonale sprawdza się w centralnej i południowej Polsce, a przy odpowiednim zabezpieczeniu zimowym także w strefach mniej korzystnych.
Zastosowanie
Novita to idealny wybór na żywopłoty formowane, także w ekspozycji północnej. Ze względu na zwartą budowę krzewów i większą tolerancję na cięcie, jest bardziej przewidywalna w utrzymaniu niż Rotundifolia. Może być również sadzona w pojemnikach na tarasach i w ogrodach formalnych.
Porównanie: Novita vs Rotundifolia
| Cechy | Laurowiśnia Rotundifolia | Laurowiśnia Novita |
|---|---|---|
| Tempo wzrostu | Szybki (40–50 cm/rok) | Średni (30–40 cm/rok) |
| Wysokość docelowa | 3–5 m | 2–3 m |
| Liście | Jaśniejsze, bardziej owalne | Ciemniejsze, grubsze, błyszczące |
| Mrozoodporność | Niska do umiarkowanej | Wysoka |
| Odporność na choroby | Umiarkowana | Wysoka |
| Zastosowanie | Żywopłoty nieformowane, ekrany | Żywopłoty formowane, ogrody miejskie |
Warunki siedliskowe i pielęgnacja
Zarówno Novita, jak i Rotundifolia najlepiej rosną na glebach żyznych, próchnicznych i lekko kwaśnych (pH 5,5–6,5). Wymagają stanowisk osłoniętych od silnych wiatrów, z dostępem do światła rozproszonego. W cieniu mogą tracić zwartość pokroju, a w pełnym słońcu narażone są na przypalenia liści.
Regularne cięcie – wykonywane najlepiej wczesną wiosną lub latem – pozwala utrzymać pożądany kształt oraz zwiększa zagęszczenie krzewów. Nawożenie nawozami o podwyższonej zawartości potasu i fosforu sprzyja rozwojowi systemu korzeniowego i zwiększa odporność rośliny na stresy abiotyczne.
Którą odmianę wybrać?
Wybór między laurowiśnią Novita a Rotundifolia powinien opierać się na analizie lokalnych warunków klimatycznych oraz planowanego zastosowania:
-
Jeśli zależy nam na szybkim efekcie ekranowania i uprawiamy roślinę w cieplejszym rejonie kraju (np. Dolny Śląsk, Zachodniopomorskie), dobrym wyborem będzie Rotundifolia.
-
W przypadku chłodniejszych rejonów, miejsc narażonych na silne wiatry lub przy planowaniu regularnego cięcia i formowania – zdecydowanie lepiej sprawdzi się Novita.
Laurowiśnia to wyjątkowo uniwersalny krzew zimozielony, który – przy odpowiednim doborze odmiany – może stanowić trwały element każdej kompozycji ogrodowej. Zarówno Novita, jak i Rotundifolia mają swoje mocne strony, a sukces ich uprawy zależy przede wszystkim od prawidłowej lokalizacji i systematycznej pielęgnacji. W ogrodnictwie profesjonalnym i amatorskim, znajomość specyfiki każdej z odmian pozwala na bardziej świadome i efektywne planowanie zieleni ozdobnej.
