Prawidłowe ustawienie zaworów w silniku kosiarki spalinowej ma kluczowe znaczenie dla jej wydajności, niezawodności oraz żywotności. Niedokładna regulacja może prowadzić do trudności z rozruchem, nadmiernego zużycia paliwa, a nawet trwałych uszkodzeń mechanicznych. W poniższym artykule przedstawiamy krok po kroku, jak bezpiecznie i skutecznie ustawić zawory w silniku kosiarki czterosuwowej.
Czym są zawory w kosiarce i za co odpowiadają?
Zawory w silniku kosiarki regulują przepływ mieszanki paliwowo-powietrznej do komory spalania (zawór dolotowy) oraz usuwanie spalin po spaleniu (zawór wylotowy). W silnikach czterosuwowych zawory są sterowane za pomocą wałka rozrządu i popychaczy, a ich prawidłowa regulacja zapewnia szczelność i odpowiednie ciśnienie w komorze spalania.
Nieprawidłowa luz zaworowy (czyli przestrzeń między końcem zaworu a popychaczem) może powodować:
-
Utrudniony rozruch,
-
Spadek mocy,
-
Nierówną pracę silnika,
-
Przegrzewanie się zaworów,
-
Przedwczesne zużycie komponentów.
Kiedy należy regulować zawory w kosiarce?
Zalecana częstotliwość regulacji zaworów różni się w zależności od producenta i modelu silnika. Jednak jako ogólna zasada przyjmuje się, że zawory należy sprawdzać i regulować co 100 godzin pracy lub przynajmniej raz w sezonie, szczególnie przed intensywnym okresem koszenia.
Oto objawy, które mogą świadczyć o konieczności regulacji zaworów:
-
Trudności z odpaleniem zimnego lub ciepłego silnika,
-
Głośna, metaliczna praca silnika,
-
Znaczne spadki mocy,
-
Nierówna praca pod obciążeniem.
Jak przygotować się do regulacji zaworów?
Niezbędne narzędzia:
-
Zestaw szczelinomierzy (miernik luzu),
-
Klucz płaski i nasadowy (w zależności od modelu silnika),
-
Śrubokręt płaski lub krzyżakowy,
-
Klucz do świecy zapłonowej,
-
Zegarek serwisowy lub instrukcja producenta z wartościami luzów,
-
Rękawice ochronne, ewentualnie szczotka druciana i odtłuszczacz.
Bezpieczeństwo:
-
Zawsze wyjmij świecę zapłonową przed rozpoczęciem pracy.
-
Pracuj na zimnym silniku — pomiar luzu zaworowego na gorącym silniku może być mylący.
-
Ustaw kosę na stabilnym, równym podłożu.
Krok po kroku: regulacja zaworów w kosiarce
Krok 1: Uzyskaj dostęp do głowicy zaworów
Zdejmij pokrywę zaworów (często zamocowaną na 2–4 śruby). Przed odkręceniem warto oczyścić powierzchnię wokół pokrywy, by zapobiec dostaniu się zanieczyszczeń do silnika.
Krok 2: Ustaw tłok w górnym martwym punkcie (GMP)
Obróć ręcznie wał korbowy (najczęściej przez koło zamachowe lub wałek napędowy) aż tłok osiągnie górny martwy punkt w suwie sprężania. W tym momencie oba zawory powinny być zamknięte, a popychacze nie powinny wywierać nacisku na dźwigienki zaworowe.
Uwaga: Można to rozpoznać, wkładając cienki pręt w otwór po świecy zapłonowej i obserwując jego pozycję podczas obracania wału.
Krok 3: Sprawdź luz zaworowy
Umieść odpowiednią szczelinę szczelinomierza między końcem dźwigienki a trzonkiem zaworu. Porównaj wynik z wartościami podanymi przez producenta.
Przykładowe wartości (zawsze sprawdź instrukcję!):
-
Wlotowy: 0,10–0,15 mm
-
Wylotowy: 0,15–0,20 mm
Jeśli luz jest za duży lub za mały, przejdź do następnego kroku.
Krok 4: Regulacja luzu
Poluzuj nakrętkę blokującą śrubę regulacyjną zaworu. Delikatnie obracaj śrubę, jednocześnie wsuwając i wysuwając szczelinomierz. Celem jest uzyskanie lekkiego oporu podczas przesuwania miernika. Po ustawieniu odpowiedniego luzu, dokręć nakrętkę kontrującą i sprawdź ponownie luz — czasem regulacja się lekko przestawia przy dokręcaniu.
Krok 5: Złożenie silnika
Po zakończeniu regulacji obu zaworów:
-
Zamontuj pokrywę zaworów z nową lub sprawdzoną uszczelką,
-
Wkręć świecę zapłonową (z odpowiednim momentem),
-
Podłącz przewód zapłonowy.
O czym pamiętać po regulacji zaworów?
-
Po pierwszym uruchomieniu silnika warto sprawdzić, czy nie ma wycieków oleju spod pokrywy zaworów.
-
Zrób próbne uruchomienie i nasłuchuj dźwięków pracy zaworów. Silnik powinien pracować równomiernie i bez nadmiernego hałasu.
-
Regularnie kontroluj luz zaworowy — jego wartość może się zmieniać w miarę zużycia części.
Regulacja zaworów w kosiarce spalinowej nie jest zadaniem trudnym, ale wymaga dokładności, cierpliwości i znajomości podstawowych zasad mechaniki silnikowej. Prawidłowo ustawione zawory przekładają się na sprawne uruchamianie, optymalną moc i dłuższą żywotność silnika. Warto włączyć tę czynność do corocznego przeglądu serwisowego swojej kosiarki, aby zapewnić jej niezawodną pracę przez cały sezon.
