Ziemniaki to jedno z najpopularniejszych warzyw uprawianych zarówno w dużych gospodarstwach rolnych, jak i przydomowych ogrodach. Aby uzyskać wysokie plony o dobrej jakości, kluczowe znaczenie ma odpowiednie nawożenie gleby. Wybór odpowiedniego nawozu pod ziemniaki zależy od składu gleby, fazy wzrostu roślin oraz specyficznych potrzeb odmiany. W niniejszym artykule przedstawiamy szczegółowe informacje na temat optymalnego nawożenia ziemniaków.
Wymagania pokarmowe ziemniaków
Ziemniaki mają wysokie zapotrzebowanie na składniki odżywcze, zwłaszcza azot (N), fosfor (P) i potas (K). Oprócz tego istotne są także mikroelementy, takie jak magnez (Mg), wapń (Ca), siarka (S), bor (B), mangan (Mn) i cynk (Zn). Prawidłowo zbilansowane nawożenie wspomaga rozwój bulw, poprawia ich jakość oraz ogranicza ryzyko chorób.
Rodzaje nawozów pod ziemniaki
1. Nawozy organiczne
Stosowanie nawozów organicznych ma kluczowe znaczenie dla poprawy struktury gleby i wzbogacenia jej w składniki pokarmowe. Najczęściej stosowane nawozy organiczne to:
- Obornik – najlepiej stosować jesienią w dawce 30-40 t/ha, co poprawia zawartość próchnicy i dostarcza azotu, fosforu oraz potasu.
- Kompost – bogaty w mikroelementy i poprawiający strukturę gleby, stosowany w dawce 20-30 t/ha.
- Gnojowica i gnojówka – zawierają duże ilości azotu, ale powinny być stosowane ostrożnie, aby nie doprowadzić do przenawożenia.
2. Nawozy mineralne
Nawozy mineralne pozwalają na precyzyjne dostarczenie konkretnych składników pokarmowych w zależności od potrzeb uprawy.
Azotowe
Azot jest kluczowy dla wzrostu roślin, ale nadmiar może prowadzić do nadmiernego rozwoju liści kosztem bulw. Zalecane nawozy azotowe to:
- Saletra amonowa (NH4NO3) – szybko dostępna forma azotu, stosowana w dawce 60-120 kg N/ha.
- Mocznik (CO(NH2)2) – wolniej działający, stosowany przed sadzeniem lub jako nawożenie pogłówne.
- Siarczan amonu (NH4)2SO4 – dostarcza azotu oraz siarki, polecany na gleby zasadowe.
Fosforowe
Fosfor jest kluczowy dla rozwoju systemu korzeniowego i zawiązywania bulw. Najlepiej stosować nawozy:
- Superfosfat pojedynczy lub wzbogacony – w dawce 40-80 kg P2O5/ha.
- Fosforan amonu (DAP) – efektywnie przyswajalny przez rośliny.
Potasowe
Potas poprawia jakość bulw i zwiększa odporność na choroby. Najlepsze nawozy potasowe to:
- Siarczan potasu (K2SO4) – szczególnie polecany dla ziemniaków, poprawia smak i składowanie.
- Chlorek potasu (KCl) – stosowany z umiarem, ponieważ nadmiar chlorków może wpłynąć negatywnie na jakość bulw.
3. Mikroelementy
Dodatkowo, w uprawie ziemniaków zaleca się stosowanie mikroelementów:
- Magnez (Mg) – dolomit, kizeryt (MgSO4).
- Wapń (Ca) – konieczny do prawidłowego rozwoju skórki bulw.
- Bor (B), mangan (Mn), cynk (Zn) – stosowane w formie nawozów dolistnych.
Kiedy i jak stosować nawozy?
Przed sadzeniem
Jesienią warto zastosować nawozy organiczne (obornik, kompost) oraz fosforowo-potasowe. Jeśli gleba wymaga wapnowania, należy je przeprowadzić na kilka miesięcy przed sadzeniem.
Po posadzeniu
Azotowe nawozy mineralne stosuje się w dawkach dzielonych: pierwsza dawka przed wschodami, druga w fazie intensywnego wzrostu.
Nawożenie dolistne
W trakcie wegetacji zaleca się stosowanie nawozów dolistnych, zwłaszcza magnezu, boru i cynku, w celu poprawy zdrowotności roślin i jakości plonu.
Odpowiednie nawożenie ziemniaków to klucz do wysokich plonów i dobrej jakości bulw. Warto opierać się na analizie gleby i dostosowywać nawozy do jej zasobności. Zarówno nawozy organiczne, jak i mineralne powinny być stosowane z rozwagą, aby zapewnić optymalne warunki dla wzrostu roślin i uzyskać zdrowe, smaczne plony.
